بررسی میزان افسردگی دانش آموزان
چكيده تحقيق :
مقاله حاضربه بررسي ميزان افسردگي دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان ابهر و عوامل مؤثر بر آن مي پردازد . این تحقیق با حمایت مالی آموزش و پرورش شهرستان ابهر به انجام رسیده و در همایشهای چهارمین جشنواره بسیجیان فرهنگی کشور و همایش بهداشت روانی دانشگاه علوم پزشکی زنجان در شهرستان ابهر جزء مقالات برتر بوده است.
صنعتي شدن جوامع هر چند موجب افزايش و رفاه اقتصادي گرديده است، متأسفانه اين امر با مسايل و مشكلاتي روحي و رواني و اجتماعي با خود به همراه داشته است، كه يكي از آنها مسئله افسردگي و افزايش روز به روز آن در ميان مردم، بخصوص جوانان و نوجوانان مي باشد.
عوامل متعددي ممكن است زمينه ساز ابتلا به افسردگي باشند. كه گروهي از آنها براي تمام افراد جامعه ممكن است وجود داشته باشد و گروهي ديگر، خاص دانش آموزان نوجوان و جوان مي باشد، از آن جمله: وراثت، شيوه تفكر، سبك زندگي، نوع شخصيت، وقايع فشارزاي زندگي، برخي دارو هاي شيميايي و غيره كه در تمام افراد ممكن است عامل ايجاد كننده افسردگي باشند. اما عواملي نيز وجود دارد كه اختصاصاً در ارتباط با دانش آموزان است عبارتند از:جنسيت دانش آموزان، نوع مدارس، روستايي يا شهري بودن مدارس، ميزان درآمد خانواده ها در ماه، شغل پدر و مادر، تعداد اعضاي خانواده، وجود مشاور در مدارس، پايه تحصيلي وميزان تحصيلات والدين بر ميزان افسردگي دانش آموزان.
افسردگي همانند اضطراب گونه اي از واكنش ذاتي است كه افراد عادي به هنگام مواجه يا داغديدگي يا فقدان آن را احساس مي كنند حال اين فقدان ممكن است از دست دادن عزيزي بصورت مرگ و جدايي باشد و يا بصورت از دست دادن اموال، شغل و جز آن. اين واكنش طبيعي اندوه يا غم نام دارد. اندوه عادي دوره اي است كه از چندين هفته تا چندين ماه طول مي كشد و عموماً پس از خاتمه اين دوره رفع ميشود.
بيمار مبتلا به افسردگي بيماري است كه 5 علامت از 8 علامت ذيل را حداقل به مدت يك ماه داشته باشد:
كاهش اشتها همراه با كاهش وزن و يا افزايش اشتها همراه با افزايش وزن، بي خوابي يا پر خوابي، تحريك يا تأخير در فعاليتهاي فيزيكي بدن، كاهش فعاليتهاي مورد علاقه وكاهش فعاليتهاي جنسي، كاهش انرژي و احساس خستگي، خلق افسرده در اكثر مواقع روز، يا تقريباًهر روز احساس درماندگي كردن، احساس بي ارزشي يا گناه بيجا،تقريباًهر روز و اشكال در تصميم گيري، افكار تكرار شونده مرگ، تكرار افكار انتحاري بدون نقشه خاص و عزت نفس پايين.
افسردگي ممكن است از موقعيتهاي متفاوت افراد در آنها ايجاد شود كه عبارتند از: افسردگي ناشي از موقعيت اجتماعي ، سياسي، شغلي، اقتصادي، خانوادگي.
نتيجه تحقيق حاضر به سوالاتي همانند سوالات زير پاسخ مي دهد كه:
آيا بين دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان ابهر افسردگي وجود دارد؟ و آيا متغيرهايي چون جنسيت، نوع مدارس، روستايي يا شهري بودن مدارس، ميزان درآمد خانواده ها در ماه، شغل پدر و مادر، تعداد اعضاي خانواده، وجود مشاور در مدارس، پايه تحصيلي وميزان تحصيلات والدين بر ميزان افسردگي دانش آموزان موثرهستند؟
فرضيات تحقيق حاضر با توجه به سوالات پژوهشي آن عبارتند از :
¨در بين دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان ابهر افسردگي وجود دارد.
1) دانش آموزان متوسطه دختر نسبت به پسر افسردگي كمتري دارند.
2) هر چقدر پايه تحصيلي دانش آموزان بالاتر باشد ميزان افسردگي آنها بيشتر مي شود.
3) نوع مدرسه در ميزان افسردگي دانش آموزان مؤثر است.
4) دانش آموزان مدارس روستايي نسبت به دانش آموزان مدارس شهري افسردگي كمتري دارند.
5) مدارسي كه مشاور دارند ميزان افسردگي دانش آموزان آنها نسبت به مدارسي كه مشاور ندارند كمتر است.
6) نوع شغل پدر در ميزان افسردگي دانش آموزان مؤثر است.
7) نوع شغل مادر در ميزان افسردگي دانش آموزان مؤثر است.
8) تعداد اعضاي خانواده هر چقدر كمتر باشد ميزان افسردگي دانش آموزان آنها كمتر است.
9) هر چقدرميزان تحصيلات پدر بيشتر باشد ميزان افسردگي دانش آموزان آنها كمتر است.
10) هرچقدرميزان تحصيلات مادر بيشتر باشد ميزان افسردگي دانش آموزان آنهاكمتر است.
11) ميزان درآمد خانواده ها در ماه هر چقدر بيشتر باشد ميزان افسردگي دانش آموزان آنها كمتر است.
در اين تحقيق متغيرهاي مستقل شامل: جنسيت، پايه تحصيلي، نوع مدارس، مكان مدرسه، مشاور، نوع شغل پدر و مادر، تعداد اعضاي خانواده، ميزان تحصيلات پدر يا مادر، ميزان درآمد خانواده در ماه.
متغير وابسته افسردگي دانش آموزان دوره متوسطه است كه بوسيله تست استاندارد شده بك از نوع 21 سوالي مورد سنجش قرارمي گيرد. تفسير جدول افسردگي بك طبق جدول شماره 24 مي باشد
تحقيق از نظر نوع: پيمايشي توصيفي (غيرآزمايشي)ازنوع همبستگي دومتغيري است. چرا ”دراينگونه تحقيقات هدف تعيين ميزان هماهنگي تغييرات دومتغيراست، از نظر هدف: بنيادي - كاربردي، از نظر دامنه: كلان، از نظر وسعت: پهنا نگر، از نظر زمان: مقطعي و از نظر روش تحقيق: پرسشنامه ساختمند محقق ساخته خواهد بود روش به كار گرفته شده در اين تحقيق از نوع براي جمع اطلاعات از سه نوع پرسشنامه، اطلاعات شخصي، آموزشگاهي و تست استاندارد بك استفاده شده است.
جامعه آماري شامل كليه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان ابهر(به جزءمدارس بزرگسالان)كه درسال تحصيلي 83-82 در دبيرستانهاي واقع در سطح اداره آموزش و پرورش اين شهرستان ثبت نام نموده اند و مشغول به تحصيل مي باشند هستند. اين تعداد شامل 4480 نفر دانش آموز دختر و 4500 نفر دانش آموز پسر و در مجموع 8980 نفرمي باشد. جامعه نمونه آماري شامل 200 نفر دختر و200 نفر پسر كه در ابتدا به نسبت وزني، و در مدارس به صورت تصادفي سيستماتيك انتخاب شده اند.
در سطح آمار توصيفي از جداول فراواني دوبعدي، نمودارها و درصدها. در سطح آمار استنباطي از روشهاي آماري t استيودنت براي بررسي اختلاف ميانگينها و2c براي بررسي وجودياعدم وجودرابطه بخصوص درمتغيرهاي غيرپارامتري وهمبستگيها استفاده شده است. براي رسم نمودارها و جداول همچنين محاسبه آزمونها و درصدها از نرم افزار رايانه ايspss استفاده شده است.
درتجزيه و تحليل اطلاعات از مجموع 12 فرضيه عنوان شده 10 فرضيه تأئيد و 2 فرضيه رد شده اند. دو فرضيه ردشده عبارتنداز: كمتر بودن ميزان افسردگي دانش آموزان مدارس روستايي نسبت به مدارس شهري و داشتن ارتباط و مؤثر بودن نوع شغل مادر درميزان افسردگي دانش آموزان.
نتيجه ايي كه از تحقيق گرفته مي شود، عواملي چون جنسيت، پايه تحصيلي، نوع مدرسه، نوع شغل پدر، تعداد اعضاي خانواده، ميزان تحصيلات پدر وميزان تحصيلات مادر بر ميزان افسردگي دانش آموزان مؤثرند ولي عواملي چون مدارس روستايي يا شهري بودن و نوع شغل مادر درميزان افسردگي دانش آموزان تأثيري ندارند.
| 